negatieve inflatie voor dummies

Rico Brouwer
5 min readAug 4, 2016

--

Met inflatie en deflatie is het als met een ballon. Bij inflatie komt er lucht bij, bij deflatie loopt er lucht uit. En dan denk je in plaats van lucht aan euro’s die van eigenaar wisselen en de economie van jou en mij is dan de ballon.

Stel je voor dat iedereen ineens meer euro’s zou uitgeven (we blazen die ballon flink op door extra geld uit te geven met elkaar) dan kan je je voorstellen dat de prijzen van spulletjes gaan stijgen. Als iedereen meer geld wil uitgeven maar er zijn niet meer spulletjes om te kopen, dan worden die spullen duurder. Dat meten ze als inflatie.

Stel je voor dat mensen juist minder gaan uitgeven. Dan is de hoeveelheid geld die rondgaat in onze samenleving, in de economie, dus minder. Onze ballon bevat minder lucht dan eerst, maar het aantal goederen dat te koop is, is niet veranderd. Als mensen minder willen uitgeven voor de zelfde hoeveelheid spulletjes die te koop staan, dan zal de prijs ervan dalen. Dat meten ze als deflatie.

Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom mensen meer of minder euro’s zouden willen uitgeven. Hoeveel je per maand binnenkrijgt is er één van. Als je een loonsverhoging krijgt en je hebt verder geen zorgen dan geef je je extra geld uit aan leuke dingen. Maar maak je je zorgen over de toekomst, dan ga je liever wat extra sparen voor later en geef je het dus niet uit. Heb je schulden die op je drukken, dan ga je met dat extra inkomen liever die schuld aflossen en dan gebruik je het dus ook niet om nieuwe spullen mee te kopen.

Als je je geld niet uitgeeft, komt het niet in omloop. Dat is waarom de 80 miljard aan euro’s die de Europese Centrale Bank (ECB) iedere maand extra aan schulden maakt maar niet wil leiden tot inflatie. Dat extra geld gaat naar banken en bedrijven, maar die hebben geen zin om het uit te geven en er is geen vraag naar leningen om het mee op te nemen. Die 80 miljard extra per maand komt niet terecht in de economie van jou en mij en heeft niet het effect op inflatie/deflatie dat de ECB zegt na te streven (jij en ik staan trouwens wel garant voor die 80 miljard, want de Nederlandsche bank staat garant voor de ECB en onze schatkist staat weer garant voor DNB).

Dat er bij deflatie minder geld in onze samenleving rondgaat is fijn voor iemand met spaargeld. Je hoeft er niets voor te doen en je kan door dalende prijzen voor het zelfde geld wel meer kopen. Maar als er bij inflatie meer geld in onze samenleving rondgaat, dan is dat juist weer fijn voor mensen met schulden. Je zou kunnen zeggen dat jouw hoeveelheid schuld dan, ten opzichte van het geheel aan geld dat circuleert, minder is geworden.

Als je de zogenaamde specialisten hoort uitleggen waarom deflatie slecht is, dan zeggen ze soms: ‘door dalende prijzen wachten mensen met hun aankoop en daardoor dalen de prijzen nog verder’. Maar dat werkt bij mij niet zo en dat werkt bij jou niet zo, dus dat werkt bij andere mensen ook niet zo. Ik stel mijn aankopen uit als ik me zorgen maak of als ik minder te besteden heb, niet omdat ik denk dat iets straks wat goedkoper wordt. Kijk maar eens hoe dat gaat bij nieuwe mobieltjes. Je weet dat ze goedkoper zullen worden als je nog even wacht maar toch koop je het nieuwste model.

Bij deflatie ‘wordt je geld meer waard’. Maar ook een schuld wordt dan ‘meer waard’ en gaat zwaarder op je drukken. Deflatie is daarom slecht voor mensen met schulden. Deflatie is dus slecht voor landen en banken want die hebben enorme schulden. Banken komen in de problemen door deflatie, dus wat doen ze om het hoofd boven water te houden? Negatieve rente heffen op je spaargeld. Niet voor niets was vorige week in het nieuws dat ABN en Triodos gaan beginnen met negatieve rente op spaargeld en is vandaag in het nieuws dat er voor het eerst sinds 1987 deflatie is in Nederland.

Ze gaan spaargeld en pensioenrechten van jou afpakken met negatieve rente. Dat geeft mij geen vertrouwen, het geeft jou geen vertrouwen, dus dat geeft andere mensen vast ook geen vertrouwen. Om te zorgen dat je ondanks die negatieve rente wel met je geld bij de bank blijft, in plaats van de letterlijke of spreekwoordelijke ‘oude sok’, wordt het gebruik van cash ontmoedigd. Het 500€ biljet wordt afgeschaft en op steeds minder plaatsen kan je nog met contant geld betalen. Dat heet de war on cash. Je vertrouwen in die bancaire sector liep al terug door die negatieve rente en nu maken ze het gebruik van contant geld ook nog moeilijker. Dat voelt alsof je op een zinkende boot zit met een kapitein die lucht uit de reddingsbootjes laat lopen. Niet heel goed voor vertrouwen, als je het mij vraagt.

Draghi en Dijsselbloem

Dat mensen minder gaan uitgeven is een gevolg van teruglopend vertrouwen en door oplopende schulden. Ik vraag me af of die economie commentatoren oorzaak en gevolg echt niet uit elkaar kunnen houden? Draghi van de ECB en Dijsselbloem van de PvdA kunnen dat vast wel, maar zijn daar dan oneerlijk over.

Over dat ballonnetje waar ze meer lucht in proberen te blazen, maar dat maar niet verder wil groeien .. weet je wat er gebeurt met een ballon als je er willens en wetens maar in blijft blazen? Draghi en Dijsselbloem hebben allebei kinderen, dat zouden ze moeten weten.

Dan doet ie een keer pang!
Dan krijg je heel snel heel negatief uitpakkende inflatie, dummies.

gebruikte bronnen:

http://www.nu.nl/dvn/4302152/gevaar-van-deflatie-consumenten-stellen-aankopen.html

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/31/inflatie-voor-het-eerst-in-bijna-30-jaar-negatief

--

--

Rico Brouwer

creator of music, teacher, guitarist, parent. Works in ICT at office hours and beyond. @Potkaars @EchteSprookjes. PGP 0x11A04953 https://about.me/ricobrouwer