Het klimaatkonijn is een angsthaas

Resultaten uit het verleden lijken een garantie voor de toekomst. Hier heb je een budget van honderd miljard per jaar, doe er wat leuks mee!

In december 2015 spraken 195 landen met elkaar af om samen wat te gaan doen tegen de opwarming van de aarde. Dat legden ze vast in het ‘Parijs akkoord’. Vóór 22 april 2017 (dat is komende zaterdag) moeten die landen dat in hun eigen parlementen nog wel officieel aannemen. Belangrijkste punten van het akkoord zijn:

– beperken van de opwarming van de aarde tot minder dan 2 graden;

– investeren met om te beginnen 100 miljard per jaar, daarna oplopend.

Op die twee graden kom ik zo, maar 100 miljard .. oplopend?! De EU doet daar het grootste gedeelte van. Hoe we kunnen controleren dat het goed wordt besteed staat er niet bij, er is ook niet afgesproken hoe er verantwoording wordt afgelegd. Over dit alles is de laatste tijd nogal wat te doen. Marianne Zwagerman haalt Salomon Kroonenberg aan, om te laten zien dat het allemaal nog niet zo wetenschappelijk onderbouwd is als men soms doet voorkomen.

Op 22 april (komende zaterdag) is er nu juist een wereldwijde ‘March for Science’ (mars voor de wetenschap) en op die dag is het tevens ‘Earth Day’. Wil je liever alleen maar demonstreren voor het milieu, dan kan dat de week erna op 29 april met een knuffelig klimaatkonijntje als mascotte.

Mensen die kritisch zijn op die wetenschappelijke onderbouwing van het klimaatverdrag, zoals Marianne, heb je ook. Die worden ‘klimaat ontkenners’ genoemd.

Dit stukje gaat over de wetenschap achter de opwarming van de aarde. En over heel veel geld.

Wetenschap gaat in ieder geval niet over het verbieden van kennis. Een school in Portland wilden wél bepaalde klimaatboeken verbieden op een manier die doet denken aan hoe lesgeven in de evolutietheorie werd tegengewerkt.

Maar goed, het kan erger; Galileo Galilei werd in 1615 als ketter veroordeeld toen hij zei dat de aarde om de zon zou draaien, in een tijd waarin haast iedereen het er over eens was dat de aarde toch echt het middelpunt was waar de zon omheen draait. Het draait in het milieudebat over opwarming niet letterlijk om de aarde, maar figuurlijk. Wat we van deze voorbeelden wel kunnen leren is dat we er een handje van hebben onze belangrijkheid te overschatten. En dat we onze hand er niet voor omdraaien om tegenstanders het woord te ontnemen als we vinden dat we gelijk hebben.

Dat mensen die kritisch zijn over de onderbouwing van het klimaat akkoord ‘klimaat ontkenners’ worden genoemd klinkt niet erg wetenschappelijk. Op Wikipedia staat: ‘Climate change denial, .., is part of the global warming controversy. It involves denial, dismissal, unwarranted doubt or contrarian views which strongly depart from the scientific opinion on climate change, including the extent to which it is caused by humans’.

Waar vóór- en tegenstanders het wel over eens zijn: je hebt niet per sé mensen nodig voor klimaatverandering. Denk maar eens aan de ijstijden, de laatste eindigde zo’n twaalf duizend jaar geleden en daarna werd het, zonder de invloed van de mens, weer meer dan tien graden warmer.

https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10874222

Er zijn ook ‘kleine ijstijden’ geweest, de laatste was in de tijd van Galilei. En daarvoor was het in de Middeleeuwen naar verluidt zelfs een tijdje warmer dan het nu is. Nu leven we in een tijd waarin de temperatuur weer oploopt. Als je de schaal op die grafiek ziet is twee graden Celsius uit het Parijs akkoord nog best weinig en wat je ook ziet; de temperatuur liep na een tijdje ook weer naar beneden.

Hoe ‘cool’ zou dat zijn: ‘hier heb je een budget van honderd miljard per jaar, doe er wat leuks mee. Resultaten uit het verleden lijken een garantie voor de toekomst!’ Als we niet heel goed uitkijken met dat klimaat akkoord is het vooral ook een heel goed akkoord voor het winstmodel van grote investeerders.

De vraag die in het klimaatdebat steeds meer wordt gesteld is in hoeverre de opwarming van de aarde wordt veroorzaakt door de mens en of we er wat aan kunnen doen. 66% van alle studies over klimaat neemt geen stelling in over of de mens nu wel of niet de oorzaak heeft aan die opwarming, maar van de wetenschappers die daar wél iets over zeggen is 97% van mening dat dat wél het geval is.

Dat ding met belastinggeld is een punt dat ik heb tegen dat milieu akkoord van Parijs, die twee graden norm komt op mij over als zelfoverschatting van invloed. Als je de opwarming van de aarde toeschrijft aan door de mens uitgestoten broeikasgassen, koop die angst voor klimaatverandering dan niet af met extra belastingen. 100 miljard is geen maatregel, het is een verdienmodel. Als je echt vindt dat we het klimaat kunnen beinvloeden, moet je nu rigoureus stoppen met uitstoten van broeikasgassen.

Kijk je naar het verkiezingsprogramma van bijvoorbeeld Groen Links en straks naar het regeerakkoord, dan staan daar maatregelen in die een lastenverzwaring voor burgers en bedrijven met zich brengen. Maatregelen die bovendien grondrechten als het recht op privacy aan de kant zetten door bijvoobeeld een rekeningrijden voor te stellen.

Of de mens met al zijn uitstoot nu verantwoordelijk is voor (een deel van) de opwarming van de aarde of niet, we zijn in ieder geval verantwoordelijk voor de grondstoffen die we verbruiken, de rommel die we daardoor maken en de wereld die we zo achterlaten voor onze kinderen. Dáár kunnen we wél wat aan doen ongeacht de temperatuur. Niet met een extra belasting van 100 miljard maar door in die 195 landen wet en regelgeving aan te passen zodat voortaan het verbruik van grondstoffen wordt belast. Dat is dan in het nadeel van die grote investeerders? Jammer joh, we maken dat klimaatverdrag niet voor hen, toch? Het gaat hier om het milieu. Dat is heel belangrijk, daar zijn ze het in 195 landen over eens.

—

(Eerder gepubliceerd op Reporters Online)